MALATYA
KAYISISI
Kayısının Tarihçesi;
Tarihi kaynaklara göre Türkistan, Orta Asya ve Batı Çin’i içerisine alan çok
geniş bir bölgenin kayısının ana vatanı olduğu sanılmaktadır. Günümüzden
5000 yıl gibi çok uzun bir zaman önce kayısı bu bölgede bilinmekte ve tarımı
yapılmaktaydı. Büyük İskender’in seferleri sırasında kayısı M.Ö. IV’yy’da
Anadolu’ya getirilmiş yetişmesi için uygun iklim ve toprakları Anadolu’da
bulunduğundan Anadolu kayısının ikinci vatanı olmuştur. M.Ö. I. Yy’da Roma
ve Pers savaşları sırasında Ermeni tüccarlar tarafından önce İtalya’ya sonra
da Yunanistan’a götürülmüştür. İtalya ve Yunanistan’dan diğer Avrupa
ülkelerine geçişi uzun yıllar almış 13. Yy’da İspanya ve İngiltere, 17.
Yy’da da Fransa ve Amerika’ya da götürülmüştür.
Kayısı,
coğrafik olarak dünyanın hemen hemen her yerine dağılmış olsa da daha çok
Akdeniz’e yakın olan ülkelerde Avrupa, Orta Asya, Amerika ve Afrika
kıtalarına yayılmış ve burada yetişme alanları bulmuştur. Dünya yaş kayısı
üretiminde Türkiye birinci sıradadır. Türkiye’yi İspanya, İtalya, birleşik
devletler topluluğu, İran Fransa, Yunanistan ve ABD izlemektedir. Bu birinci
grup ülkelerin yaş kayısı üretimleri 100 bin tonun üzerindedir. Birinci
gruba Fas, Pakistan, Suriye, Çin, Güney Afrika, Macaristan, eski Yugoslavya,
Romanya, Avustralya, takip etmektedir.
Dünya
yaş kayısı üretiminin yaklaşık % 10-15’inin yapıldığı Türkiye’de 6 kayısı
bölgesi bulunmaktadır. Bu bölgeler;
Malatya, Elazığ, Erzincan bölgesi
Kars,
Iğdır bölgesi
Akdeniz (Mersin, Mut, Antakya) bölgesi
Marmara Bölgesi
Ege
Bölgesi
İç
Anadolu Bölgesi
Bu
bölgeler içerisinde Malatya, Elazığ, Erzincan bölgesi dışındaki bölgelerin
üretimleri sofralık tüketime yöneliktir. Birinci bölgedeki kayısıların
çoğunluğu kurutulmakta ve bu bölge dünya kuru kayısı üretiminin yaklaşık %
85-90’ını karşılamaktadır.
Kayısı ile yapılan yemekler ve tatlılar....
Kayısı Dolması
Kayısı Reçeli
Kayısı Marmelatı
Kayısı Pestili
Kayısı Pulpu
Kayısı Pekmezi
Kayısı Suyu
Kayısı Nektarı
Kayısı Lokumu
Kayısı Konservesi
Kayısılı Gofret
Kayısılı Büsküvi
Kayısılı Pasta
Kayısı Ezmesi
Kayısı Tatlıları
Dondurulmuş kayısı
Kayısılı içecekler
Yeşil Kayısı Turşusu
Kayısı Şekerlemeleri
Kayısı likörü
Ekstrüzyon kayısı mamülleri
Yemek ve Tatlılar
Kayısılı Patates Dolması
Badem Ezmeli Tart
Hindistan Cevizli Bavarois
Kayısılı Hindi Dolması
Kayısılı Bohça
Jelatinli Kayısı Tatlısı
Kayısı Merengi
Kayısılı Mus
Kayısılı Krema
Milföylü Kayısı
Kayısılı Yumurta
Badem Kremalı Kayısı Tatlısı
Kayısılı Parfe
Kayısılı Pilav
|